dunya futbol tarihi

Dünya tarihi kanla değil, topla yazılmıştır şüphesiz. yazayım dedim ama yazılmışı vardı:

mısır'da merruka mezarlarındaki duvar resimlerinde çeşitli sporcu figürlerinin şanı sıra ayakla top oynayan insan şekillerine de rastlanmaktadır. hatta mısır'ın kurak iklimi, bu toplardan bir kısmının günümüze kadar ulaşmasını da sağlamıştır. kahire, berlin ve londra müzelerinde örnekleri bulunan bu topların 7.5 santim çapında, deriden veya sık dokunmuş ketenden yapılmış ve zikzak dikişlerle dikilmiş, içleri kepek ve yosun kurusu gibi maddelerle doldurulmuş olduğu görülmektedir. bunlar, yaklaşık 2500 yıl önceden kalmadır.

ünlü yunan şairi homeros (m.ö. 8.yy), ünlü eseri, "odisea"da, top oyunlarından bahseder.

sporta'da , 30 yaşına kadar olan delikanlıların sınıflara ayrılarak tecrübeli oyuncuların nezaretinde top oynadıkları bilinir. sümerlilerin de ayakla oynadıkları bir top oyunundan bahseden tarihi belgeler mevcuttur.

milattan 2500 yıl önce çin'de imparator huang-ti'nin, askerlerine, yere dikilmiş iki mızrak arasından, bir topu ayakla tekmelemek suretiyle geçirmeye çalışarak çeviklik talimleri yaptırdığı eski çin kaynaklarında belirtilmektedir. yine eski çin kaynakları, milattan sonraki yıllarda; imparator cheng-ti devrinde, topu pagotların üstünden aşırabilen chang-fu ile hünerbaz wan ch'son hakkında düzenlenmiş övgü dolu manzumelere rastlanmaktadır.

buraya kadarlık kısım şurdan alındı:
http://www.turkfutbolu.net/tarihce.htm (futbolun tarihçesi başlıklı yazı)

devam:

avrupa kıtasında ilk futbol : avrupa’da ilk ayak topu oyunu m.ö.100 yıllarında eski yunan şehir devletlerinden sparta’da “episkyres” adı altında oynanmıştır. italyanlara göre ise, futbolu ingiltere’ye krallık dönemi italyan futbolu “giuocu del calcio” oyunu olarak jül sezar’ın lejyonerleri götürmüştür. dünyanın çeşitli yerlerinde sömürgeci bir imparatorluk kurmuş olan ingilizler, gittikleri yerlerde oynanan çeşitli futbol oyunlarını benimseyerek, kaynağı neresi olursa olsun , 12. yüzyıldan itibaren ingiltere’de futbol oynamaya başlamışlardır.

ilk futbol federasyonu : modern futbolun doğum tarihi 26 ekim 1863 olarak kabul edilmektedir.bu tarihte on bir kulüp yöneticisi , londra’da great queen street’de lincoln’un hanındaki free maso’nun meyhanesinde toplanmış ve futbol dünyasının ilk futbol federasyonu olan ingiltere futbol federasyonu’nu kurmuşlardır. ilk milli futbol federasyonunun kurulmasıyla, futbol oyunu sadece iki takımın bir topu rakip kaleye atmal için yaptıkları gelişigüzel bir mücadele olmaktan çıkmış, belirli kurallara bağlanmıştır.

ingiltere’den sonra bütün dünyada futbolun gelişmesini sağlayan önemli olay 1879′dan sonra başladı. futbol kulüplerinin yöneticileri, takımlarında daha iyi oyuncular oynatabilmek için yabancı çevrelerden iş vererek, iyi futbolcular alma yoluna gittiler. böylece glasgow’ dan darwen şehrine futbol oynamak için getirilen iskoçya’lı futbolcular dünyadaki ilk profesyonel futbolcular oldular.

futbol oyun kurallarının düzenlenmesi :

futbol’ un oyun kurallarını düzenlemek, uygulatmak, denetlemek ve anlaşmazlıkları çözümlemek yetkilerini elinde bulunduran “ınternational boord” ingiltere, galler, iskoçya, ve kuzey irlanda tarafından 1882 yılında kurulmuştur. bu kuruluş, 1886 yılından sonra ulusal federasyonlarda en yetkili kurum olarak kabul edilmiştir. daha sonra 1905 yılında fifa (uluslar arası futbol federasyonları birliği) ‘ya katılan bu kurum, fifa’ya üye diğer üyelerden seçilen 4 temsilci daha katılmıştır. bu kurum toplam 8 üye ülke temsilcisi ve 20 kişilik bir kurul tarafında yönetilir.

1954 yılında kurulan uefa (avrupa futbol federasyonları birliği) ‘nın düzenlediği avrupa şampiyon kulüpler kupası 1956 yılında, avrupa kupa galipleri kupası ise 1963 yılında oynanmaya başlamıştır.

fifa, 1991-1992 futbol sezonunda oyunu hızlandırmak ve daha çok gol atılmasını sağlamak amacıyla 1986 meksika dünya kupasından itibaren yapılan çalışmaların birikimi sonucu, oyun kurallarını ciddi olarak yeniden gözden geçirerek, kurallarda önemli değişiklikler yapmıştır. 1995 yılında avrupa adalet divanı’nın belçikalı futbolcu bosman’ı kural dışı olarak yaptığı transferde haklı bulması, avrupa birliği ülkelerde transfer sistemini alt üst etmiş , uefa 1996 yılından başlayarak yabancı transferini serbest bırakmıştır.

futbol oyun kuralları : günümüzde her geçen gün yenilenen oyun kuralları, gelişen teknolojinin kullanılması, ayrıca yapılan yeni yatırımlar, modern futbolun, seyri hoş, hızlı ve bol gollü bir oyun sporu haline getirmiştir.